ABSTRAKTY ZGŁOSZONYCH REFERATÓW


SESJA PLENARNA - Plenary Session

 

 

Wanda PINDLOWA

Informacja naukowa w wieku informacji

 

 

Dariusz DZIUBA

Koncepcja kapitału informacyjnego

 

 

Józef OLEŃSKI

Fundamentalne prawo jakości informacji w społeczeństwie informacyjnym i w gospodarce opartej na wiedzy

 

 

 

Dariusz DZIUBA

KONCEPCJA KAPITAŁU INFORMACYJNEGO

W artykule przybliżono pojęcie informacji. Skoncentrowano się na jednym ze sposobów jej analizowania - określaniu i wyodrębnianiu kapitału informacyjnego. Zwrócono uwagę na możliwości jego akumulowania. Przybliżono relacje pojęciowe między różnymi formami kapitału i związki kapitału informacyjnego z sektorem informacyjnym w gospodarce.

 

The Concept of Information Capital. This paper considers the concept of information capital. We discuss one way of information` analyzing - describing the information capital and its separating from other forms of capital. Special attention has been paid to the possibilities of its accumulating, basic relations among forms of capital, and relationships to the information sector (information economy).

 

 

Józef OLEŃSKI

Fundamentalne prawo jakości informacji w społeczeństwie informacyjnym

Sformułowano fundamentalne prawo jakości informacji, które brzmi: na rynku informacyjnym informacja gorsza wypiera informację lepszą. W społeczeństwie informacyjnym, w gospodarce opartej na wiedzy, ze względy na znaczenie informacji prawa o to oddziaływa we wszystkich sferach życia społecznego i gospodarczego. Obiektywny i powszechny charakter prawa jakości informacji wynika z: osobliwości siodła kosztów informacji w procesie produkcji, wymiany i wykorzystania informacji, absolutnej asymetrii informacyjnej na rynku informacyjnym oraz osobliwości rynku informacyjnego, różniące ten rynek od rynków innych dóbr i usług. Prawo to dotyczy i dotyka także systemów informacji naukowej i technicznej. Omówiono implikacje fundamentalnego prawa jakości informacji dla komunikacji społecznej, dla procesów ekonomicznych i politycznych. Wskazano główne zagrożenia społeczne i ekonomiczne wynikające z działania tego prawa w warunkach globalizacji, rozwoju rynkowej gospodarki opartej na wiedzy i społeczeństwa informacyjnego. Sformułowano propozycje instrumentów, które mogą ograniczyć negatywne skutki prawa jakości informacji dla społeczeństwa i gospodarki.

 

Fundamental law of information quality in information society. The law of information quality - the fundamental law regulating information processes in society and economy is formulated. Because of the role of information in the information society and in the knowledge - based economy, the law of information quality in influencing all shperes of social and economic life. Univeras and objetive character of the law in the result of: specificity of the saddle of costs of information processes, absolute information assymetry on information market and specificities od the information market. The implications of the law on social and economic processes in information society and in knowledge - based, market - driven globalised economy in modern ICT environment is analysed. Factors determining the universality and the implications of the law and its consequences for economic and social development of information society are discussed. Some instruments and approaches that may help to control negative consequences of the law for social information order are proposed and discussed.

 

 

 

 

 


 

SESJA NAUKOWA POŚWIĘCONA
PAMIĘCI PROFESORA EUGENIUSZA ŚCIBORA

 

 

Lucyna Anna BIELICKA

Słowo o Profesorze

 

Jadwiga WOŹNIAK-KASPEREK

Światy za słowami albo o kategoryzacji z perspektywy języków informacyjno-wyszukiwawczych

 

Wiesław BABIK

O zjawisku hybrydyzacji we współczesnych językach informacyjno-wyszukiwawczych

 

Bożenna BOJAR

Czy to już koniec informacji naukowej?

 

Diana PIETRUCH-REIZES

Tezaurusy elektroniczne

Wspomnienia o Profesorze

 

Irena PERESZCZAKO

 

Zbigniew ŻMIGRODZKI

 

Jadwiga WOŹNIAK-KASPEREK

Światy za słowami albo o kategoryzacji z perspektywy języków informacyjno-wyszukiwawczych

Problem kategorii i kategoryzowania stanowi przedmiot badań wielu dyscyplin naukowych na czele z filozofią i psychologią, a także językoznawstwem i nauką o informacji. Referat jest próbą uporządkowanego, choć z konieczności pobieżnego, spojrzenia na znaczenie i możliwości wykorzystania kategoryzacji w teorii i praktyce języków informacyjno-wyszukiwawczych (JIW). Treść pracy organizują dwie tezy: (1) podejście kategoryzacyjne stwarza możliwość zbliżenia struktury JIW do struktury informacyjnej świata dokumentów i obrazów świata użytkowników; (2) podejście kategoryzacyjne pozwala na ujawnienie explicite tych znaczeń, które wiążą znak języka ze „światem za słowami”, czyli z relewantnymi dla użytkownika elementami rzeczywistości pozajęzykowej.

 

Worlds Behind Words: On Categorisation, from the Point of View of Indexing Languages. Categories and categorisation are the subject of research of many scientific disciplines. Among others, philosophy and psychology are at the head of the list; and recently linguistics and information science have joined the group. The article is an attempt at a systematic although hasty glance at the role and possible use of categories and categorisation in the practice and theory of indexing languages. The contents of the article is constructed around two assumptions: (1) categorisation provides a chance to bring closer together two different information structures: the structure of the world of documents and the structure of the information worlds of the users; (2) categorisation enables linking language signs with the elements of the extralinguistic world, i. e. with the ‘worlds behind words’, relevant for the users.

 

Wiesław Babik

O zjawisku hybrydyzacji we współczesnych językach informacyjno-wyszukiwawczych

Przedmiotem referatu jest zjawisko hybrydyzacji występujące we współczesnych językach informacyjno-wyszukiwawczych (jiw) w różnych elementach i na różnych poziomach ich struktury. Jest ono siłą sprawczą pojawiania się w strukturach poszczególnych typów i konkretnych języków tzw. elementów obcych. Elementy te mają charakter funkcjonalny lub strukturalny. W ten sposób powstają języki będące swoistego rodzaju hybrydami.

Autor stawia tezę, że nowoczesne jiw są językami hybrydowymi. W celu uzasadnienia tej tezy najpierw zaprezentowano odpowiednią aparaturę pojęciową, pokazano elementy i cechy jiw, a następnie przejawy hybrydowości w poszczególnych językach oraz wybrane przykłady hybrydowych jiw a w końcu omówiono przyczyny i skutki hybrydyzacji tych języków dla współczesnych systemów wyszukiwania informacji. Za przejaw hybrydyzacji uznano współistnienie klasycznych i nieklasycznych odmian tych samych jiw.

Referat zawiera również ocenę omawianego zjawiska z punktu widzenia lingwistycznych podstaw systemów informacyjno-wyszukiwawczych. Za pozytywne skutki hybrydyzacji uznano możliwość wdrażania najnowszych osiągnięć teorii języków informacyjno-wyszukiwawczych oraz lingwistycznych teorii języków naturalnych, teorii przenikających do metodologii projektowania omawianych języków. Jako negatywne skutki potraktowano zacieranie się granic pomiędzy poszczególnymi językami informacyjnymi, co konstytuuje tendencję do przybliżania się ich struktur do siebie, ale uniemożliwia zbudowanie jakiejkolwiek klasyfikacji tych języków opartej na podstawach logicznych.

 

On Hybridisation in Present-Day Information and Retrieval Languages. The object of my paper is the phenomenon of hybridisation that occurs in the present-day information and retrieval languages (IRL’s), in various elements and at various levels of their structures. That phenomenon generates the occurrence of the so-called foreign elements in the structures of particular types of languages or in specific languages. Such elements are either functional or structural in nature. The languages which are specific hybrids develop in that way.

The author's premise is that modern IRL's are hybrid languages. To prove that point, the author first presents a suitable conceptual apparatus, with elements and features of IRL's, followed by the examples of hybrids found in particular languages, as well as of hybrid IRL's. Finally, the causes and effects of the IRL hybridisation process are discussed. The co-existence of classical and non-classical varieties of the same IRL's has been considered to be evidence of hybridisation.

The paper also contains an evaluation of the phenomenon under discussion from the viewpoint of linguistic basis of information and retrieval systems. The author recognizes that positive effects of hybridisation include a possibility to implement the most recent achievements of the information and retrieval language theory, as well as those of linguistic theories of natural languages, and the theories that permeate the methodology of designing the languages under discussion. The negative effects are considered to include the obliteration of boundaries between particular information languages, which creates a tendency to assimilation of respective language structures, while the process prevents construction of a specific classification of such languages based on logical grounds.

 


 

SESJA TEMATYCZNA

Nauka o informacji w systemie nauk

Interdyscyplinarne powiązania

 

 

Diana PIETRUCH-REIZES

Nauka o informacji a kierunki rozwoju nauki i technologii w Polsce

Sabina CISEK

Zagadnienia filozoficzne i metodologiczne nauki o informacji w bezpłatnych zasobach WWW. Analiza i ocena

Barbara KAMIŃSKA-CZUBAŁA

Zachowania informacyjne w życiu codziennym - kierunki badań

Maria PRÓCHNICKA

Metafory Internetu a strategie poszukiwania informacji w sieci

Andrzej KRAJKA, Piotr ZIELIŃSKI

Analiza produktywności pracowników naukowych UMCS - Prawo Lotki

Veslava OSIŃSKA

Szczegółowa klasyfikacja przedmiotowa nauk komputerowych w kontekście zawartości zasobów sieciowych

 

Veslava OSIŃSKA

Szczegółowa klasyfikacja przedmiotowa Nauk Komputerowych w kontekście zawartości zasobów sieciowych

Bardzo szybki rozwój dziedzin związanych z technologiami informatycznymi nie znajduje synchronicznego odwzorowania w klasyfikacji przedmiotowej nauk komputerowych. Widać to w niejednorodnym sposobie indeksowania tematycznego zasobów sieciowych (szczególnie polskich) o tematyce komputerowej. Towarzystwo ACM w 1964 rozpoczęło tworzenie własnego systemu klasyfikacji przedmiotowej CCS, który aktualizuje na bieżąco. Artykuł pokazuje, iż warto zapoznać się dokładniej z klasyfikacją CCS, która nie tylko zaczyna zdobywać akceptacje władz polskich uczelni, ale może również stać się ważnym narzędziem wspomagającym interdyscyplinarne sympozja i konferencje naukowe na poziomie szczegółowych klasyfikacji dziedzin tematycznych.

 

Computer Science Classification in the Context of Web Resources. The paper deals with selected questions of actual computer science classification in the specialist bookshops and journals web services. Presented the subject classification system CCS of ATM may be useful in a Computer Science and Information Technology web resources ordering and interdisciplinary science meetings organizing. Moreover quickly developed knowledge space requires the dynamic classification of CS in order to classify a new information.

Sabina CISEK

Zagadnienia filozoficzne i metodologiczne nauki o informacji
w bezpłatnych zasobach WWW. Analiza i ocena

Metodologiczna i filozoficzna refleksja nad nauką o informacji jako taką oraz jej wybranymi zagadnieniami szczegółowymi stanowi ważny kierunek badawczy współczesnej informatologii. Zainteresowanie tą problematyką zaowocowało w XXI wieku stosunkowo licznymi publikacjami, w tym - na łamach najważniejszych czasopism naukowych, takich jak „Journal of Documentation” i „Journal of Information Science”. Rozważania o wskazanym charakterze można odnaleźć także w światowych zasobach internetowych. Celem niniejszego artykułu jest zatem identyfikacja, analiza i ocena treści metodologicznych i filozoficznych nauki o informacji w serwisach WWW różnego typu. Z tego punktu widzenia omówiono wybrane ogólne i specjalne narzędzia wyszukiwawcze, serwisy tematyczne, e-czasopisma, kolekcje tekstów, strony znanych uczonych, listy dyskusyjne i inne zasoby.

Barbara KAMIŃSKA-CZUBAŁA

Zachowania informacyjne w życiu codziennym - kierunki badań

W ostatniej dekadzie badania na informacyjnymi zachowaniami w życiu codziennym były rozwijane głównie w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Wielkiej Brytanii i Finlandii. Szczególnie interesujące wydają się prace R. Savolainena, A. Spink, Ch. Cole'a, E. Chatman, B. Derwin, J. Hersbergera, J Bates, R. Marcelu , M. Huotari, R. Careya, L. McKechnie, P. McKenzie pod względem zastosowanej metodologii i technik badawczych. Najczęściej celem badawczych projektów jest ustalenie kanałów przepływu informacji i źródeł informacyjnych wykorzystywanych do rozwiązywania praktycznych problemów życia codziennego przez reprezentantów „małych światów" - np.: społeczności ludzi przewlekle chorych, grup wsparcia czy kobiet w ciąży. Przedmiotem krytycznej analizy są rezultaty i perspektywy tych badań.

 

Everyday life information behaviour - a new directions in research. In the past decade library and information science researchers like R. Savolainen, A.Spink, Ch. Cole, E. Chatman, B. Derwin, J. Hersberger, J Bates, R. Marcella, M. Huotari, R.Carey, L. McKechnie, P. McKenzie have developed methodology, theory and interviewing techniques to investigate what information channels and sources people use to solve everyday life problems in their "small worlds", for example people with cronicle illnesses, pregnant woman, members of a self-help support groups. This paper refers interesting results and new research perspectives to explain human information behaviour in everyday life contexts.

Maria PRÓCHNICKA

Metafory Internetu a strategie poszukiwania informacji w sieci

 

Wybór strategii wyszukiwania informacji zależy od wielu czynników: stylu poznawczego dominującego u użytkownika, rodzaju zadania wyszukiwawczego, konceptualnych cech systemu informacyjnego, „wyobrażonych” cech systemu informacyjnego, tworzących w umyśle użytkownika model mentalny/potoczny systemu.

W referacie głównym przedmiotem zainteresowania uczyniono procesy kreowania modeli mentalnych Internetu, dokonujące się w umysłach użytkowników w wyniku internalizacji różnych metafor pojęciowych sieci oraz sformułowano hipotezy określające zależności między modelami mentalnym - metaforami Internetu i preferencjami w wyborze strategii poszukiwania informacji w sieci. Wykorzystano kognitywną teorię metafory stworzoną przez G. Lakoffa i M. Johnsona. Kognitywna teoria metafory traktuje metafory jako wyraz systematycznych rzutowań między całymi domenami pojęciowymi, nie zaś na poziomie pojedynczych słów.

Szczegółowe zagadnienia poruszone w referacie obejmują:

1.        Cechy i funkcje metafory pojęciowej jako środka służącego do kreowania modelu mentalnego Internetu. Skoncentrowano się tu przede wszystkim na właściwościach projekcji metaforycznej oraz funkcjach metafory pojęciowej (wyjaśniającej, kreatywnej, heurystycznej i ogniskującej).

2.        Niebezpieczeństwa związane z „nadużyciem” metafor jako narzędzi konceptualizacji Internetu w umyśle użytkownika. Skoncentrowano się tu przede wszystkim na niemożności znalezienia jednej kompleksowej metafory pojęciowej sieci.

3.        Charakterystykę i typologię wybranych metafor Internetu. W oparciu o typologię metafor pojęciowych wyodrębniono metafory społeczne Internetu, które uwypuklają wpływ Internetu na społeczeństwo (wskazanie na istotę sieci, sposoby regulowania sieci, sposoby reagowania na rozwój sieci) oraz metafory funkcjonalne Internetu, w których zawarte są wskazówki, jak korzystać z sieci.

4.        Charakterystykę i typologię strategii poszukiwania informacji w Internecie. Wyodrębniono strategie niespecyficzne obejmujące poszukiwanie informacji w sieci jako rozszerzenie wyszukiwania w bazie danych oraz strategie specyficzne obejmujące poszukiwanie informacji w sieci jako nowy rodzaj zachowania informacyjnego.

5.        Hipotetyczne związki zinternalizowanych metafor sieci z preferowaniem przez użytkownika określonych strategii poszukiwania informacji.

 

Metaphors of the Internet and information seeking strategies on the Net. The choice of information seeking strategy depends on many factors: the cognitive style of the user; the information retrieval task; conceptual features of the information system; “imagined” properties of a system, creating idealized cognitive models of the system in the information user’s mind.

The processes of creating cognitive models of the Internet - taking place in users’ minds as a result of internalization of different conceptual metaphors of the Net - are the main subject of this paper. In addition, hypotheses determining relationships between mental models - metaphors of the Internet - and preferences in choosing an information seeking strategy on the Net have been formulated. The G. Lakoff and M. Johnson’s cognitive theory of metaphor has been used in the paper. That theory sees metaphors as a manifestation of systematic mapping of whole conceptual domains - not on the level of single words.

The detailed problems discussed in this paper are:

1.        Features and functions of the conceptual metaphor as a means for creating the mental model of the Internet. The author has concentrated on properties of the metaphorical projection as well as functions of the conceptual metaphor (explanatory, creative, heuristic and focusing).

2.        Dangers connected with “overusing” metaphors as tools for conceptualization of the Internet in the user’s mind. The author has focused on impossibility of finding the single complex conceptual metaphor of the Net.

3.        Characteristics and typology of chosen metaphors of the Internet. On the basis of typology of conceptual metaphors there have been distinguished social metaphors of the Internet, focusing on the Internet influence on the Society (indicating the nature of the Net, ways of the Net controlling, ways of reacting to development of the Net) and functional metaphors of the Internet encompassing tips about using the Net.

4.        Characteristics and typology of the Internet search strategies. There have been distinguished unspecific strategies encompassing information seeking on the Net as an expansion of the database searching and specific strategies including information seeking on the Net as a new category of information behavior.

5.        Hypothetical connections between internalized metaphors of the Net and the user’s preferences of given search strategies.

 


 

SESJA TEMATYCZNA

Informacja w gospodarce opartej na wiedzy

Ośrodki informacji, biblioteki, archiwa,

inne placówki informacji

 

Małgorzata GAJOS

Systemy informacji przestrzennej w społeczeństwie wiedzy

Jerzy ROGUSKI

Amerykańskie Centrum Informacji (American Information Resource Center) przy Ambasadzie USA w Warszawie

Grzegorz GMITEREK

Gminne centra informacji. Szanse rozwoju i perspektywy

Małgorzata JAWOROWSKA

Biblioteka w drodze do wystandaryzowanej informacji (na przykładzie Bibliotek Wydziałowych Biblioteki Głównej Politechniki Lubelskiej)

Alicja PARUZEL

Propozycja modelu pracownika informacji na potrzeby biblioteki wyższej uczelni technicznej

Jolanta STĘPNIAK

Organizacja biblioteki dla obsługi zasobów elektronicznych

Ariadna WROŃSKA

Sieć Centrów Dokumentacji Europejskiej w Polsce po przystąpieniu do UE. Nowe wyzwania - nowa strategia

Maria LINDENAU-LANGNER

Obsługa informacyjna użytkowników bydgoskich bibliotek uczelni wyższych w roku akademickim 2004/2005

 

Małgorzata GAJOS

Systemy informacji przestrzennej w społeczeństwie wiedzy

 

Postęp w technologiach informatycznych, promowanie teleinformatycznych produktów, usług i aplikacji sprzyja tworzeniu i rozwojowi społeczeństwa informacyjnego, społeczeństwa wiedzy w domu, w szkole i w pracy. Internet dostarcza nieprzerwane strumienie informacji, oferuje ogromną ilość programów i serwisów. Pojawia się jednak informacyjny przesyt i wzrasta zapotrzebowanie na informację syntetyczną i dającą się stosować w praktyce. Rozwój informatyki objawia się też powstawaniem wielu nowych dziedzin. Jednym z przykładów jest geomatyka - dziedzina wiedzy i technologii zajmująca się problemami pozyskiwania, zbierania, utrzymywania, analizy, interpretacji, przesyłania i wykorzystywania informacji przestrzennej (geoinformacji), czyli odniesionej do Ziemi. Obserwowany obecnie rozwój geomatyki ma charakter eksplozji. Badania wykazały, że ponad 50% wartości ekonomicznej informacji publicznej w Unii Europejskiej przypada na geoinformację. Dla podkreślenia wysokiej użyteczności geoinformacji, stosowane jest pojęcie społeczeństwa geoinformacyjnego. Podjęto też m.in. działania utworzenia infrastruktury informacji przestrzennej w Europie (INSPIRE).

Społeczeństwo wiedzy żyje w dwóch różnych przestrzeniach: w realnie istniejącej przestrzeni geograficznej oraz w wirtualnej cyberprzestrzeni tworzonej przez Internet i systemy teleinformatyczne. Wzrastające oczekiwania rynku na informację przestrzenną powodują powstawanie w szybkim tempie nowych produktów opartych na nowoczesnych technologiach. Produkty te, jak i informacja o nich publikowane są zazwyczaj w formie elektronicznej (internetowej), ze względu na znacznie krótszy cykl publikowania w porównaniu z tradycyjnymi publikacjami drukowanymi. Podobne zjawiska obserwuje się także w innych dyscyplinach.

Jednym z produktów geomatyki, będącym źródłem informacji przestrzennej są systemy informacji przestrzennej (SIT) nazywane też w skrócie GIS (ang. Geopgraphic Information Systems). Aplikacje tych systemów można porównać do elektronicznych książek, których czytanie rozpoczynamy zazwyczaj od mapy. Istotną zaletą tej „książki" jest możliwość skojarzenia dowolnego obiektu mapy (informacja graficzna) z odpowiadającą mu informacją z opisowej bazy danych, a także wykonywanie analiz w oparciu o atrybuty opisowe jak również relacje przestrzenne zachodzące pomiędzy obiektami. Systemy informacji przestrzennej mają zastosowanie w niemal wszystkich dziedzinach (administracji państwowej, gospodarce wodnej, komunikacji, ochronie środowiska, telekomunikacji).

W artykule przedstawiono, na przykładzie geomatyki, powstawanie i rozwój nowych dyscyplin spowodowanych rozwojem technologii informatycznych oraz aspekt pojawiania się nowych produktów (na przykładzie systemów informacji przestrzennej), wykorzystywanych jako źródło informacji w społeczeństwie wiedzy. Zwrócono również uwagę na fakt, iż większość tych produktów publikowana jest w formie elektronicznej i w Internecie, co stwarza potrzebę potraktowania Internetu jako przedmiotu szerszych badań. Na przykładzie Alexandria Digital Library (ADL) omówiono jeden z projektów systemu wyszukiwania informacji bibliotecznej poprzez określenie wyróżnienia geoprzestrzennego (geoinformacyjnego). Jednak z rozważań wynika, iż dotychczasowe rozwiązania nie są wystarczające, istnieje potrzeba jeśli nie uporządkowania to stworzenia np. serwisów informacji o systemach informacji przestrzennej, na bieżąco aktualizowanych. Jest to tylko przykład problemu do rozwiązania i wydaje się, że niemała rola dla nauki o informacji.

 

Spatial Information Systems in the Society of Knowledge. Progress in computer technologies, promoting tele-computer products, services and applications favour creation and development of informative society, society of knowledge at home, at school and at work. Internet delivers continuous streams of information, it offers huge quantity of programmes and services. Informative surfeit yet appears and the demand grows up of the synthetic information to be easily applied in practice.

Computer science development also results in formation of many new fields and branches. One of the examples may be geomatics - knowledge and technology field concerning problems of acquiring, assembling, storing, analysis, interpretation, sending and usage of spatial information (geo-information), that is information referred to the Earth. Currently observed geomatics development has the character of explosion. The research showed, that over 50% of the value of public economic information in European Union falls on geo-information. The notion of geo- informational society is applied for emphasis of high usefulness of geo-information. Then actions have also been undertaken as for creation of spatial information infrastructure in Europe (INSPIRE).

The socjety of knowledge lives in two different spaces: in really existing geographical space as well as in virtual cyberspace created through internet and tele-computer systems. Increasing of the market demands for spatial information causes fast formation of new products based on modem technologies. The products themselves as well as the information about them are usually published in electronic form (through the internet), because of considerably shorter cycle of publishing in comparison with traditionally printed publications. Similar phenomena may also be observed in other disciplines.

One of geomatics products, the spatial information systems (SIS) called for short also GIS (Geopgraphic Information Systems) are one of the source of spatial information. Applications of those systems may be compared to electronic books, reading of which we usually begin from the map. An essential advantage of this "book" is the possibility of associating any map object (graphic information) with its counterpart information from the descriptive database and performing analyses based on descriptive attributes, as well as spatial relations between objects. Spatial information systems are applicable in almost all fields (state administration, water disposal economy, transport, environment protection, telecommunication).

In the article presented, using the example of geomatics, formation and development of new disciplines caused by the development of computer technology as well as the aspect of appearing new products (e.g. spatial information systems), used as the source of information in the society of knowledge. The emphasis was also put onto the fact that the majority of these products is published in an electronic form and through the internet, which creates the need of treating internet as an object of wider range of research. The example of Alexandria Digital Library (ADL) was used in order to present one of the projects of the system of library information through the defining geo-spatial (geo-informational) distinction. Yet it results from the following considerations, that hitherto solutions are insufficient, and therefore exists the need of segregation as well as creation of e.g. services of information about currently actualised spatial information systems. It is only an example of a problem to solve and it seems, that the issue of SIS will considerably contribute to the development of the science information.

 

Jerzy ROGUSKI

Amerykańskie Centrum Informacji (American Information Resource Center) przy Ambasadzie USA w Warszawie

Amerykańskie Centrum Informacyjne (American Information Resource Center) przy ambasadzie USA w Warszawie jest jednym z blisko 200 wyspecjalizowanych ośrodków informacji działających przy amerykańskich placówkach dyplomatycznych. Centrum Informacyjne zapewnia szybki dostęp do dokładnych i obiektywnych informacji źródłowych dotyczących szeroko rozumianej tematyki amerykańskiej, oferując je przedstawicielom polskiego rządu, dziennikarzom, organizacjom pozarządowym, pracownikom naukowym, studentom i przedstawicielom biznesu. AIRC podlega Sekcji Programów Informacyjnych Departamentu Stanu USA i oferuje: dostęp do głównych amerykańskich materiałów źródłowych, CD-ROM-y, dostęp do baz danych online i innych materiałów internetowych, księgozbiór podręczny oraz gazety i czasopisma amerykańskie - tym samym jest najbardziej zaawansowanym źródłem informacji o USA w Polsce.
Ponadto oferuje: wyszukiwanie na życzenie informacji w zakresie: spraw zagranicznych, gospodarki, biznesu, mediów, prawa, ochrony środowiska oraz społeczeństwa i kultury amerykańskiej.

 

The American Information Resource Center in Warsaw. The American Information Resource Center in Warsaw is one of many specialized information centers operating at foreign cultural institutions and diplomatic posts. The operations of the AIRC are based on the synergy of all possible ways and means, i.e. the expertise and skills of its staff, and the use of both traditional media and digital technology to better realize the goal of promoting the knowledge of U.S. policy and culture. Our available resources span six thematic areas: policy and international security; economy; democracy and human rights; culture and science; information and communications; contemporary global issues. The population of users is limited to employees of government institutions, social organizations, representatives of the world of culture and media, scholars, and students. The Center’s services are available with a telephone call. Inquiries can be also sent by mail, by fax or electronically.

Grzegorz GMITEREK

Gminne Centra Informacji. Szanse rozwoju i perspektywy

W referacie zostały zamieszczone informacje dotyczące tworzenia i funkcjonowania Gminnych Centrów Informacji w Polsce, jako jednego z elementów wdrażania idei społeczeństwa informacyjnego. Ogromne znaczenie informacji, czynnika wytwórczego w dzisiejszym świecie, wymaga aktywnego i powszechnego uczestnictwa w tworzeniu i globalnej wymianie tejże informacji. W niniejszym wystąpieniu autor prezentuje GCI jako miejsca w których oferuje się usługi dostępu do informacji i najnowszych zdobyczy technologicznych. Przedstawione zostały możliwości infocentnzm, które w pozytywny sposób mogą się przyczynić do poprawy sytuacji ekonomicznej społeczności lokalnej oraz promocji regionu. Zwrócono uwagę na dydaktyczną rotę placówek w przekazywaniu niezbędnej wiedzy i umiejętności praktycznych, które pozwolą na swobodne poruszanie się po światowych zasobach internetu. Ważne podkreślenia jest także możliwość czynnego włączenia się społeczności lokalnej do prac związanych z powstaniem i działalnością GCI. W oparciu o badania przeprowadzone na podstawie dokumentów, podjęto próbę scharakteryzowania poszczególnych elementów wdrażania i funkcjonowania GCI, w których zostały ujęte cele infocentrów oraz dostępne informacje o poszczególnych placówkach.

 

District Information Centres (GCI). Chances of Development and Prospects The report includes information concerning the creation and functioning of District Information Centres in Poland as one of the elements of introducing the idea of information society. The importance of information, a productive factor in today's world, requires active and universal participation in the creation and global exchange of information in the present report the author introduces GCI as a place which offers access to information and the latest technological achievements. He explores the possibilities of an information centre which can contribute to the improvement in the economic situation of the local community as well as the promotion of the region. What has Been emphasized is a didactic function of the institutions in transferring essential knowledge and practical skills, which will make it possible to move freely in the world Internet resources. The possibility of active participation of the local community in the formation and activity of GGI is also worth emphasizing. Research based on the examination of documents has led the author to make an attempt to characterize individual elements of the implementation and functioning of GCI, including the aims of information centres, as well as all available information concerning these institutions.

Małgorzata JAWOROWSKA

Biblioteka w drodze do wystandaryzowanej informacji. Doświadczenia Bibliotek Wydziałowych i Biblioteki Głównej Politechniki Lubelskiej

Artykuł dotyczy dynamiki rozwoju wystandaryzowanej formy informacji dostarczanej i prezentowanej w katalogu komputerowym Biblioteki Głównej Politechniki Lubelskiej przy współpracy z NUKAT. Przedstawiono wykorzystywanie przez użytkowników informacji zamieszczonych w katalogu komputerowym w systemie VTLS na przestrzeni lat 2001-2005 w Bibliotekach Wydziałowych. Jednocześnie zasygnalizowano wpływ katalogu komputerowego na kształtowanie i rozwijanie wiedzy użytkowników w procesie uczenia się.

 

The library on the way to standarized information. Experience of departments' libraries and the Main Library of Technical University. The article is about the dynamism of standarised form of information delivered and presented in a computer catalogue of the main library of the university in cooperation with NUKAT.The use of information in departments' libraries placed in a computer catalogue (VTLS system) over the years 2001-2005 has been presented here. At the same time influence of the computer catalogue on moulding and development of knowledge amongst users in their process of studying has been indicated.

Alicja PARUZEL

Propozycja modelu pracownika informacji na potrzeby biblioteki wyższej uczelni technicznej

Przedmiotem referatu są pracownicy informacji naukowej. W referacie podjęto próbę przedstawienia modelu pracownika informacji naukowej na potrzeby biblioteki uczelni technicznej. Zdiagnozowano obsadę działów informacji naukowej tych bibliotek. Poruszono m.in. problemy związane z wiekiem, stażem pracy w bibliotece i wykształceniem pracowników informacji. Podkreślono konieczność ciągłego dokształcania zawodowego pracowników informacji oraz potrzebę znajomości języków obcych.

 

A suggestion of a model of an information worker for the use of a library of an university of technology. The paper presents a subject of information workers. It aims to describe a model of an information science worker for the use of a library of an university of technology. It diagnosis the staff of information science departments of those libraries. It examines problems connected with age, library practice and education of information workers. The emphasis is on the necessity of permanent education of the information workers as well as on the need of foreign languages knowledge.

Jolanta STĘPNIAK

ORGANIZACJA BIBLIOTEKI DLA OBSŁUGI ZASOBÓW ELEKTRONICZNYCH

Tradycyjne procedury biblioteczne i przepisy nie uwzględniają specyfiki gromadzenia, opracowania, udostępniania i przechowywania zbiorów elektronicznych. Zbiory te są często gromadzone w pakietach, dostępne na czas ograniczony licencją i na warunkach przez nią określonych, rzadko są objęte procedurą lokalnego opracowania. Odmienność tych warunków od tradycyjnej drogi książki i procedur z nią związanych wymaga zmian organizacyjnych. Modyfikacji podlegają: procedury gromadzenia, w tym zasady ewidencji i kontroli zbiorów, tryb rozliczeń finansowych, regulaminy i zasady udostępniania, a także tryb informowania o zbiorach. Statystyki biblioteczne zyskują nowe źródła danych - choć sposób ich wykorzystania w zarządzaniu biblioteką ciągle jeszcze nie jest wystarczający. Powoływane są nowe stanowiska pracy lub rozszerzany jest zakres obowiązków na istniejących. Odrębne problemy organizacyjne stwarza dygitalizacja zbiorów własnych Tworzone są nowe procedury, typowe raczej dla wydawnictw niż bibliotek (np. obejmujące podpisywanie umów z autorami, redakcję techniczną wydawnictw 'elektronicznych). Przykłady stosowanych rozwiązań i ich konsekwencje dla organizacji biblioteki omówiono na przykładzie rozwiązań przyjętych w Bibliotece Głównej Politechniki Warszawskiej.

 

Library Organization for Electronic Resources Maintenance. Traditional library routines and regulations do not support specific needs of acquisition, cataloguing, circulation and preservation of electronic documents. These collections are usually purchased in packages, with licence limiting access period and other usage terms, and they are seldom entered into local catalogues.- It is all very different to the way the printed materials have been processed by libraries, and brings about a need for organizational changes. Acquisition routines, including item registration and control, budgeting, rules of use of library collection as well as information procedures needs modification. Library statistics profits with new system- supplied data, even if not all advantages of that are already taken. New positions are created, some existing expand their responsibilities. Additional organizational issues are generated by digitalisation of library resources. New procedures have to be developed, which have not taken roots in librarianship, but seem to belonę in publishing (ex. copyright agreements with authors, technical editorial procedures). The examples of some solutions taken from the experience of Warsaw University of Technology Main Library are discussed.

Ariadna WROŃSKA

Sieć Centrów Dokumentacji Europejskiej w Polsce po przystąpieniu do UE: nowe wyzwania - nowa strategia

W części wstępnej referatu przedstawiona zostanie ogólna charakterystyka unijnej sieci informacyjnej obejmującej Centra Dokumentacji Europejskiej (dalej -CDE ). Na tym tle zaprezentowana będzie polska sieć CDE, jej geneza i stan aktualny. W głównej części referatu zawarty będzie opis przebiegu współpracy poszczególnych ośrodków sieci, począwszy od jej nawiązania, poprzez kolejne etapy zacieśniania kontaktów; tworzenia zrębów organizacyjnych współpracy, nadawania jej formy zinstytucjonalizowanej. Głównym punktem tej części referatu będzie rekapitulacja wyników dotychczasowej współpracy w postaci uporządkowanego zestawienia wszystkich zgłoszonych projektów wspólnych z opisem ich realizacji ewentualnie przyczyn braku wdrożenia. W podsumowaniu referatu będzie zawarty opis praktycznych efektów współpracy sieci i jej wpływu na różne aspekty działalności ośrodków.

 

The European Documentation Centre network in Poland after the EU accession: new challenges - a new strategy. In the introduction to the paper will be presented a general characteristic of the European Union's information network including European Documentation Centres ( EDC ). This presentation will be a background for a descripion of the Polish EDC network, its origin and a present condition. A main part of the paper will contain a characterization of the network cooperation process. There will be presented specific stages of the cooperation of particular centres, ie. its origin, successive steps in tightening of mutual relations, in forming of organizational base to them and in giving them an institutional label. The most important point of this part of paper will be summing up of results of the existing network cooperation up to the present. The recapitulation will assume the shape of well-ordered specification of alt joint projects submitted and accomplished. There will be described their implementation process or reasons of their failure. The conclusion of the paper will contain a description of network cooperation effects in practice, ie. its influence on different aspects of particular centres activities.

Maria LINDENAU-LANGNER

Obsługa informacyjna użytkowników bydgoskich bibliotek uczelni wyższych w roku akademickim 2004-2005

 

Przemiany, które zaszły w Polsce w ostatnim 10-leciu znalazły również odbicie w pracy bydgoskich bibliotek naukowych. Szybki dostęp do literatury naukowej i fachowej stał się sprawą priorytetową w działalności tej kategorii bibliotek. W Bydgoszczy, w roku akademickim 2004/2005 funkcjonowało 9 uczelni wyższych [publicznych i niepublicznych]. W referacie zaprezentowano na przykładzie wybranej grupy bydgoskich bibliotek ich działalność informacyjna Omówiono rozwój komputeryzacji tych instytucji od momentu pojawienia się w bibliotece pierwszego komputera, który zaczął służyć bibliotekarzom i użytkownikom, po powstanie Konsorcjum Bibliotek Naukowych Regionu Kujawsko-Pomorskiego. Głównie jednak skupiono się na zaprezentowaniu aktualnych możliwości informacyjnych bibliotek bydgoskich uczelni wyższych.

 

Information service for the users of libraries at higher education schools in Bydgoszcz the academic year 2004/2005The transformations that took place in Poland in the last 10 years have influenced the work of scientific libraries in Bydgoszcz as well. Quick access to scientific and professional literature has become a priority matter in operations of libraries in this category. In Bydgoszcz, in the academic year 2004/2005, 9 higher education schools operated [public and non-public schools]. On the basis of a selected group of libraries in Bydgoszcz, the report presents the basic function of operations of contemporary libraries from the moment of appearance of the first computer in library that started to be utilized by librarians and users, to the establishment of the Consortium of Scientific Libraries in the Region of Kuyavia and Pomerania However, the report focuses on presentation of current information service possibilities of the libraries at higher education schools in Bydgoszcz.


 

SESJA TEMATYCZNA

Zarządzanie informacją i wiedzą

 

Katarzyna MATERSKA

Od zarządzania informacją do zarządzania wiedzą

Bożena JASKOWSKA

Kształtowanie kultury wiedzy w służbach informacyjnych

Marcin ROSZKOWSKI

Źródła słownictwa dla hipertekstowych systemów informacyjnych w Internecie

Zofia KASPRZAK, Mariusz POLARCZYK

Elementy zarządzania informacją w Bibliotce Głównej i Centrum Informacji Naukowej Akademii Rolniczej w Poznaniu. Praktyczne aspekty

 

Dariusz KUZIEL, Krzysztof GRACZYK

Organizacyjne i technologiczne aspekty zarządzania informacjami w Systemie Informacji Naukowej i Technicznej resortu obrony narodowej

 

Jarosław PACEK

Jakość słów kluczowych i streszczeń na polskich stronach internetowych związanych z nauką o informacji

Urszula CIERASZEWSKA, Anna OSIEWALSKA

Narzędzia kontroli zasobu słów kluczowych stosowane w bibliograficzno-abstraktowych bazach Oddziału Informacji naukowej Biblioteki Głównej Akademii Ekonomicznej w Krakowie

 

Katarzyna Materska

Od zarządzania informacją do zarządzania wiedzą

Środowiska organizacyjne ulegają zmianom w niespotykanym dotąd tempie i ewoluują w stronę coraz większej złożoności. Wzrastająca złożoność i niestabilność środowiska wymaga od organizacji większych zdolności przetwarzania informacji, szybszego podejmowania decyzji, aktualizacji i budowania nowej wiedzy. Dla potrzeb strategicznego zarządzania informacją oraz efektywnego zarządzania wiedzą niezbędna jest pogłębiona znajomość zagadnień dotyczących informacji i wiedzy w organizacji - przykładowo: badanie jak informacja jest pozyskiwana i gromadzona, aktualizowana, w których obszarach tworzenie i korzystanie z informacji odgrywa rolę strategiczną; jak powstaje wiedza (jak przebiega transfer informacji w wiedzę), w jaki sposób wiedza jest komunikowana, które kompetencje mają kluczowy charakter i w jaki sposób można wspierać ich rozwój. Jakie funkcje może pełnić informacja w organizacji, a jakie wiedza? Badanie tych i pokrewnych problemów jest szczególnie istotne, gdy zagadnienia te rozpatrujemy w kontekście tzw. społeczeństwa wiedzy. Relacje pomiędzy zarządzaniem informacją a zarządzaniem wiedzą definiowane są w literaturze w różnorodny sposób. Różnorodność ta wynika przede wszystkim z odmienności modelowania zależności pomiędzy pojęciami informacji i wiedzy. Celem artykułu jest próba ukazania jak przyjęcie określonego modelu relacji między informacją i wiedzą pociąga za sobą istotne konsekwencje w podejściu do zarządzania informacją i wiedząca organizacji i określania ich wartości. Znajduje to bowiem swoje bezpośrednie przełożenie w praktyce organizacyjnej, choć często jest nieuświadomione. Najczęściej mamy w tym obszarze do czynienia bądź z jasnym odróżnieniem zarządzania informacją (zarządzanie systemami, w których znajduje się informacja) od zarządzania wiedzą (poprzez stosowanie odpowiedniej polityki), bądź też model zarządzania wiedzątraktowany jest jako szczególny rodzaj zarządzania informacją. Tak więc, podejmowany problem jest niezwykle istotny dla potrzeb projektowania zarządzania informacją i zarządzania wiedzą w organizacjach różnego typu. Artykuł, siłą rzeczy, skupia się jedynie na kilku wybranych aspektach. Zaproponowano rozwinięcie w nim następujących kwestii:

ˇ          Transformacja informacji w wiedzę a modele zarządzania informacją i wiedzą;

ˇ          Od zasobów informacji do zasobów wiedzy;

ˇ          Od pracownika informacji do pracownika wiedzy;

ˇ          Od kultury informacyjnej do kultury wiedzy.

Artykuł prezentowany jest w punktu widzenia specjalisty w zakresie informacji i wiedzy - nie z punktu widzenia menedżera firmy.

Bożena JASKOWSKA

Kształtowanie kultury wiedzy w służbach informacyjnych

W referacie, na przykładzie biblioteki akademickiej, scharakteryzowano placówkę informacji, w której wdrażane są procesy zarządzania wiedzą oraz opisano kulturę sprzyjającą temu zjawisku. Wskazano na potrzebę współtworzenia kultury wiedzy przez pracowników i dyrekcję oraz zasygnalizowano sposoby kształtowania pożądanych orientacji kulturowych. Bez kultury wiedzy oraz uczenia i doskonalenia się organizacji, żadna placówka służb informacyjnych nie sprosta zadaniom stawianym jej przez przedstawicieli społeczeństwa wiedzy.

 

Developing the knowledge culture in information services. In this paper there is characterized the information institution where are implemented information management procedures. This article depicts organizational culture supporting this process. There is pointed out the necessity of creating the knowledge culture by cooperation both information specialists, librarians and the management of the academic library. There are described many different profits of implementation knowledge management procedures in information services. Without the knowledge culture and organizational improvements none of information institution will be able to cope with challenges issued by members of the knowledge society. Furthermore, they will not be able to assure their growing, diverse and variable demands.

Marcin Roszkowski

Źródła słownictwa dla hipertekstowych systemów informacyjnych w Internecie

Jednym z istotnych etapów podczas projektowania języka informacyjnego jest określenie metody gromadzenia słownictwa. Zarówno dla tradycyjnych systemów informacyjno-wyszukiwawczych jak i hipertekstowych można stosować metodę dedukcyjną, indukcyjną lub tzw. metodę mieszaną. O wyborze danej metody decydują względy funkcjonalne oraz zakres systemu. W referacie przedstawiono problemy zastosowania zewnętrznych źródeł leksykalnych na potrzeby projektowania hipertekstowych systemów informacyjnych, a w szczególności na zastosowania w nich języków informacyjno-wyszukiwawczych. Zbiory leksyki, o których mowa w referacie funkcjonują w Internecie jako autonomiczne systemy lub jako narzędzia pomocnicze dla większych struktur. Charakterystyka tych źródeł oparta została na analizie ich struktur oraz elementach wpływających na ich funkcjonalność. Ostatnie dotyczą przede wszystkim relacji semantycznych ujawnianych podczas nawigacji w ramach danego zbioru leksykalnego.

Celem referatu jest również odpowiedź na pytanie o możliwość zastosowania opisywanych źródeł leksykalnych w projektowaniu węzłów i powiązań hipertekstowych. Problem ten zostanie przedstawiony z perspektywy wyboru nazwy dla wyszczególnionych jednostek autonomicznych semantycznie. Przedstawione zostanie wykorzystanie internetowych zasobów leksykalnych w systemie BIOME (http://biome.ac.uk/), który funkcjonuje w ramach sieci Resource Discovery Network. W ramach opisywanego systemu wykorzystywane są różne rodzaje zbiorów słownictwa. Zastosowano tutaj tezaurusy (min. CAB Thesaurus), słowniki języka haseł przedmiotowych (min. MeSH), terminy przejęte ze struktur klasyfikacyjnych (min. National Library of Medicine Classification), czy kategoryzacje tworzonymi na potrzeby systemu. W referacie przedstawiono zastosowanie tych rodzajów źródeł słownictwa oraz ich wpływ na organizację i dostęp do informacji.

 

Lexical Resources for Hypertext Information Systems on Internet. One of the most important problems during the information-retrieval language design is defining the method of keyword collecting. The deductive, inductive or so-called mixed method of vocabulary collecting can be applied in traditional and hypertext information systems alike. The selection of specific method is dependent inter alia upon the functional considerations and scope of the system. The main goal of this paper is to present the problems of external lexical resources implementation in hypertext information systems. This will be done emphasizing the use of information-retrieval languages. Lexical sets, discussed in paper, are used on Internet as an autonomous systems or auxiliary tools for the bigger structures. Description of these resources is based upon the analysys of their structures and elements affecting on the system functionality. These elements concern the semantic relationship revealed during navigation in specific lexical set.

The indirect goal of this paper is to point the possibilities of application discussed lexical sets during the hypertext nodes and links design. This problem will be described from the point of view of selecting the terms for detailed semantic-autonomous units. The paper includes the description of Internet lexical resources application in BIOME system (http://biome.ac.uk/), which is a part of Resource Dicover Network. Different types of lexical sets are used in BIOME system: thesauri (i.e. CAB Thesauri), subject headings (i.e. MeSH), terms adopted from classification structures (i.e. National Library of Medicine Classification) or categorization schemes. Paper discusses the application of these types of lexical resources and their influence on information organization and access.

Zofia KASPRZAK, Mariusz POLARCZYK

Elementy zarządzania informacją w Bibliotece Głównej i Centrum Informacji Naukowej Akademii Rolniczej im.Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu.
Teoretyczne i praktyczne aspekty

W artykule przedstawiono wdrażanie nowych rozwiązań, które zapewnią sterowanie przebiegiem procesów informacyjnych w bibliotece w celu właściwego zarządzania kadrą, zasobami i usługami. W dobie społeczeństwa informacyjnego, gdy wiedza i informacja stają się poszukiwanym produktem na rynku, biblioteka zmienia swój sposób działania. Tworzy nowe formy organizacji. Pociąga to za sobą konieczność zastosowania nowych metod i narzędzi zarządzania, które pozwolą na szybkie podejmowanie decyzji. Omówiono przedsięwzięcia biblioteki mające na celu przekształcanie zgromadzonych danych w informację, a także oferty biblioteki skierowane do użytkowników zgodnie z ich zapotrzebowaniem na edukację informacyjno-edukacyjną. Biblioteka tworzy własne multimedialne serwisy informacyjne:

ˇ          bibliograficzna Baza danych AGRO,

ˇ          specjalistyczna baza danych AGRO-MEAT dla przemysłu mięsnego,

ˇ          specjalistyczna baza danych AGRO-FRUIT dla przemysłu owocowo-warzywnego,

ˇ          specjalistyczna baza danych AGRO-WET dla Inspekcji Weterynaryjnej oraz farm hodowlanych.

Udostępnia je w kilku oprogramowaniach klienckich : CDS ISIS dla DOS, WINISIS dla WINDOWS oraz w Internecie na stronie www w sieci uczelnianej dla społeczności akademickiej. Przedstawiono programy szkoleń dla różnych grup użytkowników informacji naukowej. Biblioteka opracowała szeroką ofertę szkoleń i przedstawiła ją dziekanom wydziałów akademii:

1.        Standardowe przysposobienie biblioteczne dla studentów pierwszego roku studiów;

2.        Szkolenie poszerzone dla zainteresowanych odbiorców informacji;

3.        Szkolenie dla doktorantów;

4.        Szkolenie dla zgłaszających się grup pracowników naukowych uczelni.

Szkolenia mają na celu wykształcenie u użytkowników biblioteki umiejętności informacyjnych. Biblioteka postanowiła wykorzystać zasadę benchmarkingu, a w zasadzie studium przypadku, w zakresie wprowadzenia zmian w centralnym katalogu zbiorów bibliotecznych. Nawiązała współpracę z biblioteką Uniwersytetu w Idaho. Wzorowanie się na jej doświadczeniach znacznie usprawni poszukiwanie informacji o posiadanych zbiorach naszym użytkownikom.

 

The element of information management system at the Main Library and Information Center of August Cieszkowski University of Agriculture in Poznań. Theoretical and practical aspects. The article introduced incorporation of new solutions allowing controlling processes of information to ménage library personnel, its resources and services more efficiently. In the area of information society, knowledge and information are products widely searched for on the market. Our library adjusts its services through creating new organizational structures. It leads to applying new methods and management instruments, allowing to make quick decisions. The paper explained what our library has done in order to transform gathered data into information. It also addressed what kind of services the library offers readers, after analyzing its resources and taking into consideration users’ need for information-communication education. The library workers build multimedia informational services:

ˇ          Bibliographic database AGRO

ˇ          Bibliographic database AGRO-MEAT for meat industry

ˇ          Bibliographic database AGRO-FRUIT for fruit and vegetable industry

ˇ          Bibliographic database AGRO-WET for veterinary inspection and breeding farms

Library udostępnia databases in tree computer systems:

ˇ          CDS ISIS for DOS

ˇ          WINISIS for WINDOWS

ˇ          Internet

The library trains users of information. The work discusses training programs and their range for different groups. The library offers standard and advanced skills for basic and more sophisticated groups. The aim of trainings is to produce users with adequate information literacy skills. The library can take advantage of benchmarking system part ( case study ) and introduction of changes of union catalog of library coverage. It started a cooperation with the Library of University of Idaho.A modeling our catalogs after American library catalogs will improve search by users.

Dariusz KUZIEL, Krzysztof GRACZYK

Organizacyjne i technologiczne aspekty zarządzania informacjami w Systemie Informacji Naukowej i Technicznej resortu obrony narodowej

System Informacji Naukowej i Technicznej (SINiT) resortu obrony narodowej budowany jest od 12 lat. Od 2001 roku, w wyniku sformalizowanych działań i systemowych zmian (m.in. reorganizacja Sił Zbrojnych RP, w tym wyższego szkolnictwa wojskowego, wojskowych instytutów naukowo-badawczych i badawczo-rozwojowych - w skład których wchodzą biblioteki naukowe i fachowe oraz ośrodki naukowej informacji) oraz dynamicznego rozwoju technologicznego, została zwiększona efektywność zarządzania posiadanymi informacjami.

Zarządzanie informacją w Centralnym Ośrodku Naukowej Informacji Wojskowej zachodzi w wielowymiarowej przestrzeni. W artykule opisano Przestrzeń Zarządzania Informacją Naukową (PZIN) w odniesieniu do resortowego Sytemu Informacji Naukowej i Technicznej. W opisie PZIN uwzględniono zakres - zbiór zasobów podlegających zarządzaniu (zasoby, procesy oraz technologie informacyjne i informatyczne), funkcje zarządzania informacjami -(planowanie, organizowanie, kontrola, itp.) oraz horyzont czasowy zarządzania (bieżące, dalsze, perspektywiczne). W końcowej części przedstawiono również kierunki dalszego rozwoju SINiT w siłach zbrojnych RP.

 

Organizational and technological issues of information management in Scientific and Technical Information System in Department of Defence. Scientific and Technical Information System (SINiT) in Department of Defence had been built by the Military Centre for Scientific Information for twelve years. From 2001 still rises the efficiency of information management, as a result of multiple changes (restucturing process within armed forces connected with higher military education system, military research and development institutes, especially scientific information centres and research libraries) and dynamic technological development.

Information management in the Military Centre for Scientific Information exists in a multidimensional space. In the article author presents new programme Scientific Information Space Management (PZIN) with regard to Scientific and Technical Information System Author characterized information resource management (information resources, process and science information technology) and also planning, organizing and control of information as well as time horizon of management (present and future). In the last part of the article author presents new directions of development the Scientific and Technical Information System within armed forces.

Jarosław PACEK

Jakość słów kluczowych i streszczeń na polskich stronach internetowych związanych z nauką o informacji

Referat stanowi próbę oceny jakości słów kluczowych oraz streszczeń używanych na stronach internetowych. Ocenę przeprowadzono na obszernym materiale stron związanych z problematyką informacji naukowej. Słowa kluczowe poddano analizie stosując kryteria uznawane za podstawę oceny indeksów rzeczowych oraz jakości języków informacyjno wyszukiwawczych (w szczególności języka słów kluczowych). Streszczenia z kolei oceniano stosując kryteria wypracowane na gruncie informacji naukowej ale też językoznawstwa. Punkt odniesienia stanowią również aktualnie funkcjonujące Polskie Normy dotyczące rozwiązań w tym zakresie. Zajęto się porównaniem internetowych oraz tradycyjnie sporządzanych słów kluczowych oraz streszczeń. Omówiono przykłady błędów znalezionych w opracowanym materiale. Badano wpływ technologii wykorzystywanych przez wyszukiwarki sieciowe na funkcjonującą w Internecie postać słów kluczowych i streszczeń.

 

The quality of keywords and summaries on Polish websites related to the information science. The paper attempts to evaluate the quality of keywords and summaries used on Internet websites. The assessment has Been made based on the extensive number of websites connected with information science. Keywords have Been analysed according to the criteria accepted as a factor of assessment of subject indexes and the quality of information searching languages (and the language of keywords in particular). The summaries, on the other hand, have Been assessed using the findings of information science and linguistics, taking the current Polish norms as a reference point. The comparison of Internet and traditional keywords and summaries has been made, followed by a discussion of examples of errors found in the material. The research intends to lead to the reflection on the influence of the technology used in search engines on the format of keywords and summaries widespread on the Internet.

Urszula CIERASZEWSKA, Anna OSIEWALSKA

 

Narzędzia kontroli zasobu słów kluczowych stosowane
w bibliograficzno-abstraktowych bazach
Oddziału Informacji Naukowej Biblioteki Głównej Akademii Ekonomicznej w Krakowie

 

Wszechobecny już Internet upowszechnił standard wyszukiwarek realizujących odnajdywanie informacji według podanych przez użytkownika słów kluczowych lub dowolnych wyrażeń z tekstu. Rezultatem jest często uciążliwy szum informacyjny. Jednak wysiłek ograniczenia redundancji idzie raczej w kierunku selekcji dopuszczonych do wyszukiwania stron (np. Google Scholar), nie zaś zmiany samego sposobu wyszukiwania. Podobnie skuteczność wyszukiwania i pracy w bazach z indeksem słów kluczowych, zależy w znacznej mierze od istniejących narzędzi doboru (tworzenia i eliminacji) jednostek leksykalnych zasobu danej bazy, jak również kontroli ilości stosowanych słów kluczowych. Wspomagające te prace dziedzinowe słowniki słów kluczowych szybko się starzeją. Pozostając zawsze ważną wskazówką, nie są w stanie nadążyć za dynamicznym rozwojem terminologii opisywanego piśmiennictwa i nauk. W artykule przedstawimy praktyczne rozwiązania, jakie stosujemy w bibliograficzno-abstraktowych bazach prowadzonych przez Oddział Informacji Naukowej Biblioteki Głównej Akademii Ekonomicznej w Krakowie (Gospodarka, Nobel, Cracoviana, IMF, World Bank). Pokazujemy jak odchodząc od drukowanych, dziedzinowych słowników słów kluczowych i tezaurusów, przeszliśmy etap bazy wzorcowych słów kluczowych, dochodząc do e-słownika słów kluczowych stosowanych aktualnie w bazach. Szczegółowo przedstawiamy następujące moduły e-słownika: liczenie słów kluczowych, odsyłacze, słownik słów odrzuconych (stop lista), porównywanie zasobów baz, ilustrując całość przykładami z baz.

 

Vocabulary control tools in annotated bibliographical databases of the Information Services Department, the Cracow University of Economics Main Library. The search engine technology of Internet browsers has made more and more popular keywords or just free-text searching, without the controlled vocabulary. The consequence of these searching strategy is information noise in the retrieval results. However redundancy limiting is made rather by means of the sources selection than the searching strategy changes (eg. Google Scholar). Similarly, in the library databases with keywords indexing, our efforts should be aimed in developing tools, which support the vocabulary selection and control adhering to both quality and quantity. On the example of the annotated bibliographical databases made by the Information Services Department of the Main Library of the Cracow University of Economics (Economy, Nobel, Cracoviana, IMF, World Bank), we show how, in last couple of years, we deal with the tools supporting vocabulary control. We would like to present challenges that we encountered while developing vocabulary control tools from keywords Subject Dict'ionaries and Thesauri in print, through the Model Keywords Database, to E-dictionary of the actually used keywords. Using the examples from the databases we present different źunctions of our E-dictionary: the counting module, the cross-references list and the list of non-preferred terms.


 

SESJA TEMATYCZNA

Informacja specjalistyczna (dziedzinowa)

 

Arkadiusz PULIKOWSKI, Jacek TOMASZCZYK

Tworzenie i udostępnianie bibliograficznych baz danych na przykładzie bazy CYTBIN

Maria FUZOWSKA-WÓJCIK, Danuta RYTEL

Internet jako źródło informacji patentowej

Wojciech KULIŃSKI

Informacja wojskowa on-line. Najważniejsze źródła internetowe

Jadwiga ZDANOWSKA, Jadwiga CUPIAŁ

Internetowe zasoby informacji z zakresu rybactwa i nauk o wodzie oraz powszechny dostęp do tych informacji

Barbara GRALA

Rola naukowej informacji medycznej wobec oczekiwań użytkowników informacji

Aleksandra WEJMAN-SOWIŃSKA

Wiarygodność podręcznikowych źródeł informacji z historii medycyny w odniesieniu do homeopatii

Barbara SZCZEPANOWSKA

Bezpłatne źródła informacji - Międzynarodowa Organizacja Pracy

 

Arkadiusz PULIKOWSKI, Jacek TOMASZCZYK

 

Tworzenie i udostępnianie baz danych na przykładzie bazy CYTBIN

Referat omawia problematykę tworzenia i udostępniania baz danych w Internecie na podstawie doświadczeń zdobytych przez autorów w czasie prac nad bibliograficzną bazą danych CYTBIN. Baza ta została zaprojektowana i zaimplementowana z wykorzysta­niem programu Microsoft Access. Wyjaśniono przyczyny wyboru tego narzędzia, uwzględniając zarówno jego zalety jak i wady. Wiele miejsca poświęcono opisowi złożonej struktury bazy CYTBIN, wynikającej z natury trudnych w implementacji relacji charakterystycznych dla baz cytowań. Wybór programu MS Access jako narzędzia do projektowania i tworzenia baz danych zdeterminował pośrednio zastosowanie metod publikacji online związanych z tym oprogramowaniem. Najlepszym rozwiązaniem okazała się technika Active Server Pages (ASP). Przedstawiono korzyści i ograniczenia płynące z tego wyboru. Szczegółowo scharakteryzowano bezpłatny serwis 1ASPHost, umożliwiający udostępnianie baz danych MS Access z wykorzystaniem ASP. Wiele wysiłku twórcy bazy CYTBIN włożyli w przygotowanie kwerend. Opisano problemy z ich tworzeniem zarówno dla wersji offline jak i online bazy.

 

Creating database and web publishing on the example of CYTBIN database. The paper deals with the issues of database creating and web publishing on the example of CYTBIN bibliographic database which was designed and implemented in Microsoft Access. The authors give an explanation for choosing that database management system and discuss the advantages and disadvantages of this solution. They thoroughly explain the complex structure of the database, SQL queries and the use of Active Server Pages for database web publishing. Additionally, free web hosting services were discussed on the example of 1ASPHost.

 

Wojciech KULIŃSKI

Informacja wojskowa on-line- najważniejsze źródła Internetowe

Działalność sił zbrojnych w coraz większym stopniu opiera się na zdobywaniu, gromadzeniu, przetwarzaniu i wykorzystywaniu informacji. Pojęcia takie jak wojna . sieciocentryczna czy walka informacyjna pokazują, że zagadnienia przepływu informacji i odpowiedniego jej wykorzystania nabierają coraz większego znaczenia. Jednakże prócz działań mających na celu wykorzystywanie informacji w walce, siły zbrojne na całym świecie prowadzą rozwiniętą działalność związaną z gromadzeniem, przetwarzaniem i udostępnianiem informacji naukowej. Prace badawcze z różnorodnych dziedzin nauki tworzone w ramach wojskowych projektów badawczych stanowią bardzo duży i często mało znany cywilnym naukowcom zasób informacji. Niniejsze opracowanie prezentuje najistotniejsze anglojęzyczne, internetowe źródła informacji o prowadzonych badaniach i ich wynikach, oraz najważniejsze źródła szerzej pojętej informacji wojskowej. Autor prezentuje zarówno źródła oficjalne (m.in. udostępniane przez Departament Obrony USA i inne) jak i źródła komercyjne (udostępniane m.in. przez Jane's Information Group, ProQuest Information i inne).

Zaprezentowane zostały serwisy „bramy" do wojskowych zasobów internetowych, serwisy należące do „niewidzialnej sieci" (bazy danych) oraz serwisy udostępniające różnorodne informacje z zakresu bezpieczeństwa, wojskowości, techniki i uzbrojenia.

Wszystkie przedstawione źródła informacji cechuje duży stopień wiarygodności oraz stosunkowo wysoka aktualność prezentowanych materiałów. Wszystkie pozycje prezentują informacje jawne, choć w niektórych wypadkach może się okazywać, że dane informacje są niejawne w innych państwach. Opisy poszczególnych serwisów zostały opatrzone komentarzem na temat praktycznego zastosowania w prowadzeniu działalności informacyjnej na poziomie wojskowym jak i cywilnym.

 

Military information online - the most important Internet sources. The activity of armed forces increasingly relies on accessing, gathering, processing and taking advantage of information. The concepts such as network centric warfare or the information war prove that the issues of information flow and its appropriate use have been gaining in importance. However, apart from the activities aimed at making use of the information at this fight, armed forces around the world take extensive action on obtaining, processing and making the scientific information available. Research in various academic disciplines conducted within the framework of military research work exemplifies enormous, frequently not sufficiently familiar to civil scientists, resource of information.

 

The hereby study presents crucial Internet information sources released in English, concerning the undertaken research and its outcome as well as the most significant sources of military information in the broad sense of this Word. The author of this study presents both, official sources (those made available by the US Department of Defense among others) and ~ommercial ones (accessible through Jane's Information Group, ProQuest Information and others). Moreover, the hereby study focuses on the Internet gateway-savices to military sources, services comprising “the invisible network” databases and various others, which make the information referring to the range of issues such as defence and armament available. All the information sources in question are marked by the high degree of credibility and are relatively up-to date. All the sources present unclassified information although in some cases it may turn out that the information given is confidential in particular states. The characterisation of each of the specific services is supplemented by the commentary upon their practical use in the information activity at the military as well as the civil level.

 

Jadwiga ZDANOWSKA, Jadwiga CUPIAŁ

Internetowe zasoby informacji z zakresu rybactwa i nauk o wodzie oraz powszechny dostęp do tych informacji

Internet stworzył niewyobrażalne możliwości uzyskiwania informacji na różne tematy, zwłaszcza jeśli są one udostępniane w trybie „open access”. W Polsce każda instytucja naukowa posiada swoją stronę internetową, na której umieszcza wiele różnorodnych informacji, m.in. dotyczących badań naukowych, bibliografie pracowników, opis własnych wydawnictw, o współpracy z polskimi i zagranicznymi instytutami, a także na temat posiadanych zbiorów bibliotecznych i możliwości korzystania z baz danych. Strony te mają różne szaty graficzne, a ich charakterystyka uwidoczni zalety i wady oraz pozwoli ocenić ich funkcjonalność. Za pomocą wyszukiwarek typu Google, AltaVista, Onet i innych, otworzyć można wręcz „ocean informacji”, ale zalew informacji nie zawsze jest pożądany, gdyż w tak dużej masie musimy znaleźć tę najbardziej nas interesującą. Dostępne są przede wszystkim informacje podstawowe jak opisy gatunków ryb, znaczenie terminów naukowych, ale można też uzyskiwać informacje bardziej specjalistyczne. Obok istniejących baz danych bibliograficznych (czyli odsyłających do pozycji literaturowych na dany temat), pojawiają się portale z myślą o komunikowaniu się naukowców z danej dziedziny, np. OneFish - rybacki serwis informacyjny tworzony pod egidą FAO. Przeanalizowanie możliwości wyszukiwawczych w Internecie dla wybranej dziedziny umożliwi skorzystanie z tego typu doświadczeń także innym użytkownikom informacji naukowej.

 

Internet information sources in range of fisheries and aquatic sciences and universal access to this information. The Internet has created endless possibilities for obtaining information on various subjects, especially when this information is available in "open access". Every scientific institution in Poland has its own web page which serves to present different kinds of information concerning scientific researches, staff bibliographies, description of publishing activity, as well as details of national and International cooperation, library collections, and possibility of using database. These web pages have different designs, and their unique features demonstrate advantages and drawbacks, and enable to estimate their functionality. By means of web browsers like Google, AltaVista, Onet etc., we can open "an information ocean". However, such flooding of information is not always desirable as we have to find, in this huge mass, the exact information we are interested in. Most available is basic information, for example: description of fish species, definitions of scientific terms, institution addresses; but more specific information is also obtainable. Except of bibliographical databases (referring to literary items on a given subject), there are also portals aiming at communication between researchers of a given field, for example OneFish; a fishery information service created under the aegis of FAO. Analyses of possibilities to search out information in a given field in the Internet will allow also other users of scientific information to benefit from this kind of experience.

Barbara GRALA

ROLA NAUKOWEJ INFORMACJI MEDYCZNEJ WOBEC OCZEKIWAŃ UŻYTKOWNIKÓW INFORMACJI

W latach 90-tych minionego wieku pojawiła się możliwość korzystania z dokumentów w formie elektronicznej. W związku z tym nastąpił gwałtowny rozwój elektronicznych źródeł informacji naukowej - baz danych bibliograficznych i pełnotekstowych, czasopism elektronicznych oraz portali internetowych. Dotyczy to również nauk medycznych. Obecnie, kiedy niezwykle szybko rośnie liczba publikacji w czasopismach naukowych, materiałach zjazdowych i wydawnictwach książkowych, nawet specjalista w wąskiej dziedzinie medycyny nie jest w stanie na bieżąco śledzić opublikowanego dorobku naukowego w zakresie swojej specjalności. W tej sytuacji niezmiernie ważnym zadaniem informacji naukowej jest dokonanie selekcji źródeł informacji oraz udostępnienie jej odbiorcom - lekarzom, studentom oraz wszystkim zainteresowanym medycyną- w sposób jak najbardziej precyzyjny.

Celem referatu jest charakterystyka nowoczesnego warsztatu naukowej informacji medycznej oraz prezentacja odpowiednich metod informacyjno-wyszukiwawczych. Referat podejmuje również problematykę dotyczącą możliwości informacji medycznej, aby zaspokoić i rozwinąć potrzeby informacyjne swoich użytkowników.

 

The role of the medical scientific information in a view of expectations of information's users In the 1990s of the past century appeared the possibility of using electronic documents. In relation to this violent development of electronic sources of the scientific information - bibliographical and full text databases, electronic periodicals and Internet's portals - has taken place. It concerns also the medical sciences. Nowadays, when the number of publications in scientific periodicals, conferences materials and books increase immensely fart, even the specialist in a narrow field of medicine isn't able to follow up published attainments in the range of his speciality. In this situation the important task of the scientific information is accomplishment of selection of information sources and to make it accessible to receivers - doctors, students and people interested in medicine - in the most precise way. The aim of this paper is the performance of the modern handicraft of the medical scientific information and the presentation of appropriate information searching methods. The paper also deals with concerning the possibility of medical information to meet and develop the information needs of its users.

Aleksandra WEJMAN-SOWIŃSKA

WIARYGODNOŚĆ PODRĘCZNIKOWYCH ŹRÓDEŁ INFORMACJI Z HISTORII MEDYCYNY W ODNIESIENIU DO HOMEOPATII

Jednym z efektów przemian, jakie dokonały się w Polsce z nadejściem 1990 r., było gwałtowne wzbogacenie rynku księgarskiego przez liczne publikacje z zakresu niekonwencjonalnych metod leczenia. Wśród nich znalazła się również praktykowana od XIX wieku homeopatia - skutecznie wyeliminowana w naszym kraju przez powojenny system opieki zdrowotnej i z tej przyczyny zupełnie nie znana zdecydowanej większości społeczeństwa. Nowe inicjatywy wydawnicze wypełniły więc istniejącą lukę, poza która homeopatia była nieprzerwanie obecna tylko w akademickich podręcznikach z historii medycyny. Te zaś swym użytkownikom' dostarczały informacji o wątpliwej wartości poznawczej, lokując homeopatię na uboczu naukowego postępu w medycynie, podczas gdy dostępne dokumenty wskazują, że ona właśnie była konkretnym zaczynem postępowego zwrotu w XIX-wiecznej myśli lekarskiej. Analiza źródeł prowadzi do wniosku, że z punktu widzenia wiarygodności informacyjnej rozdziały podręczników dotyczące tego zagadnienia wymagają przedmiotowego przeredagowania.

 

Credibility of Handbook Source of Information on History of Medicine in Relation to Homoeopathy. One of the effects of changes that took place in Poland in 1990, was sudden enrichment of the book market with numerous publications on unconventional methods of medical treatment. Among them, there was homoeopathy, used since the 19t" century, which had been eliminated effectively by the post war national health service in Poland, and due to it had become entirely unknown to the majority of the Polish society. New publishers' initiatives filled up the niche outside of which homoeopathy had only existed in academic handbooks on history of medicine. Those provided their users with information of doubtful cognitive value, placing homoeopathy on the outskirts of scientific progress in the field of medicine whereas the available documents indicate that it was homoeopathy, which was the turning point in the 19`" century medicine. The analysis of the sources leads to the conclusion that from the point of view of information credibility the chapters in the handbooks referring to the problem need objective reediting.

Barbara SZCZEPANOWSKA

Bezpłatne źródła informacji - Międzynarodowa Organizacja Pracy

Na międzynarodowym rynku udostępniania informacji rozwijają się zarówno bezpłatne, jak i odpłatne systemy usług informacyjnych. Każda z tych form ma swoje wady i zalety. Cenna inicjatywą jest decyzja Międzynarodowego Biura Pracy (International Labour Office ILO) oraz Międzynarodowego Centrum CIS o rezygnacji z dotychczasowych wpływów finansowych za niektóre źródła informacji i zamieszczenie ich ostatnio w ramach swych portali z zapewnieniem nieodpłatnego dostępu. Omówiono wybrane bezpłatne wydawnictwa i bazy danych z dziedziny bezpieczeństwa i zdrowia w pracy, udostępnione przez Międzynarodowe Biuro Pracy.

 

Free of charge information sources - International Labour Organization. On the international market of information dissemination there are developing recently both: chargeable and free of charge systems of information services. Each of these systems has good and bad points. The important initiative shows the International Labour Office (ILO) as well as the International Occupational Safety and Health Information Centre CIS, which renounced the financial revenues for chosen information sources and insert them recently on their websites free of charge. The chosen ILO free publications and databases on occupational safety and health are decribed.


 

 

SESJA TEMATYCZNA

 

Technologie informacyjno-komunikacyjne

 

 

Hanna BATOROWSKA

Poszukiwanie kultury informacyjnej w edukacji

Iwona FILIPOWICZ

Badanie ruchu na witrynie internetowej w oparciu o metody analizy statystycznej i data mining

Andrzej KRAJKA, Piotr ZIELIŃSKI

Oceny jakości wyszukiwarek internetowych - analiza porównawcza

Stanisław SKÓRKA,

Zachowania wyszukiwawcze użytkowników systemu hipertekstowego

Agnieszka MŁODZKA-STYBEL

Wykorzystywanie infrastruktury informatycznej oraz ranga wiedzy i informacji wśród populacji osób aktywnych zawodowo w Polsce

 

Leszek MASADYŃSKI

Praktyka wymiany danych między systemami bibliotecznymi

Aldona CHLEWICKA

Upowszechnianie informacji o średniowiecznych rękopisach w Polsce

 

Hanna BATOROWSKA

Poszukiwanie kultury informacyjnej w edukacji

Marginalne traktowanie znaczenia bibliotek szkolnych w systemie edukacji szkolnej i incydentalne odwoływanie się do tej tematyki przy realizacji większości eksperymentów i programów oświatowych zmierzających do budowania szkół jakości (TQM), szkół - uczących się organizacji, szkół - centrów oświatowych środowiska lokalnego, „nowych szkół'', „szkół z klasą" itp., a także o niewykorzystywanym w tych placówkach potencjale twórczym tkwiącym w nauczycielach bibliotekarzach, skłoniło do wnikliwszego zajęcia się tą kwestią. Wprawdzie środowisko oświatowe nie neguje celowości istnienia takich jednostek organizacyjnych, (bo skoro promuje się wysoką jakość kształcenia, to nie wypada negować rangi książki i biblioteki w tym procesie), ale nie stara się postawić to zagadnienie na równi z powszechnie omawianymi i bardzo rozbudowanymi zakresami działalności szkoły, takimi jak ewaluacja procesu nauczania, profilaktyka, wychowanie ku wartościom, zmiana edukacyjna, awans zawodowy, rozwój placówki itp. Dlatego też w zmieniającej się szkole polskiej, w której przeobrażeniom podlega jej organizacja, modyfikowane są wciąż podstawy programowe, rozwój zawodowy kadry obejmuje coraz to nowe obszary, zmienia się infrastruktura, głównie technologiczna, stosuje się coraz bardziej wyrafinowane narzędzia pomiaru dydaktycznego, nie dostrzega się potrzeby systematycznego rozwijania kultury informacyjnej młodzieży. Zadanie to powierza się całemu gronu nauczycielskiemu, a więc w praktyce nie jest realizowane przez nikogo. Podobnie ma się, rzecz z wprowadzaniem do praktyki pedagogicznej programu ścieżki międzyprzedmiotowej edukacja czytelnicza i medialna. Właśnie w jej ramach powinno się rozwijać tę kulturę. Najczęściej jednak zajęcia te stanowią zbiór oderwanych od siebie tematów realizowanych okazjonalnie przez różnych nauczycieli. Zresztą projekty wyeliminowania z podstawy programowej edukacji czytelniczej, połączenia edukacji medialnej z technologią informacyjną, czy ostatnie propozycje przeniesienia z niej większości tematów do programu języka polskiego i technologii informacyjnej oraz sprowadzenia do zajęć o kulturze masowej, uniemożliwią realizację dotychczasowych form kształcenia umiejętności informacyjnych i wiedzy na temat istoty informacji, jej funkcji, znaczenia w edukacji i w przyszłym życiu zawodowym ucznia. Działaniom tym towarzyszą różne centralne decyzje pozytywnie opiniujące projekty łączenia bibliotek szkolnych z bibliotekami pedagogicznymi lub publicznymi, przekształcania ich w punkty dostępu do Internetu, prowadzenia ich przez wolontariat, a nawet likwidacji. A więc jakby dla ironii mówi się o wymogu przygotowania młodzieży do funkcjonowania w społeczeństwie informacyjnym, o konieczności dążenia w kierunku społeczeństwa wiedzy, mając nadzieję, że mądrość sama spłynie na to pokolenie.

Iwona FILIPOWICZ

Badanie ruchu na witrynie internetowej w oparciu
o metody analizy statystycznej i data mining

Witryna internetowa jest tworzona z myśląo korzystających z niej użytkownikach. Funkcja informacyjna witryny stanowi kluczowy składnik oceny jej jakości i przydatności. Analiza ruchu na witrynie pozwala dostosować ją do potrzeb użytkowników (np. dopasować rozmieszczenie linków nawigacyjnych do upodobań użytkowników, dodać odsyłacze do serwisów zawierających treści potencjalnie interesujące dla użytkownika, dołączyć ofertę edukacyjną, handlową itp.).

Wiele serwisów informacyjnych zdecydowało się na zainstalowanie systemów monitorujących zachowanie internautów na witrynie w celu uzyskania danych do badań. zadania te są oparte o metody gemius Traffic i data mining. Gemius Traffic jest tradycyjną statystyczną analizą danych, natomiast data mining korzysta z analizy asocjacji i sekwencji prowadzącej do wykrycia zależności ukrytych w danych i przedstawieniu ich w postaci reguł. Polskie badania internetu wraz z firmą stat.pl oferują statystyki odwiedzin dla małych i średnich witryn w oparciu o gemius Traffic. Serwisy Onet.pl i Microsoft.com prowadzą badania nową (1ata 90-te) i mało znaną metodą data mining. Celem artykułu jest zaprezentowanie powyższych badań i ocenę ich przydatności dla serwisów edukacyjnych i informacji naukowej.

 

Research of movement on internet window with employment of method of statistic analysis and data mining. Internet window is created with thought about using of people. Function of information window presents key component of estimate of its quality and usefulness. Analysis of movement allows to fit internet window for requirements of users (e.g. adjust for like of users accommodation of navigation link, add references for inclusive services of contents for user interesting potentially, affix educational offer, business etc.). Many information services has decided on hold-down of monitoring system on window for obtainment of data for-research behavior of internaut. These research are based about methods gemius Traffic and data mining. There is traditional statistic analysis of data Gemius Traffic, however, data mining applies analysis of association and sequence to discovering hide dependences in data and presenting them in the form of rules. Polish research of internet and firm stat.pl offer statistics of visit along for small and medium windows in foothold about gemius Traffic. Services Onet.pl and Microsoft.com research of movement on internet window with employment of data mining. The purpose of an article is presenting of above-mentioned research and estimate of usefull them for educational and scientific information services.

Andrzej KRAJKA, Piotr ZIELIŃSKI

Analiza produktywności pracowników naukowych UMCS - Prawo Lotki

 

W wielu zagadnieniach informacji naukowej stosuje się metody statystyczne. Statystyka występuje zarówno w problemach testowania wyszukiwarek internetowych, w problemach oceny efektywności wyszukiwania, jak również służy do oceny globalnych procesów związanych z obiegiem informacji (prawa Bradforda, Price'a, Lotki). Statystyczne metody wykorzystywane są do uprawdopodobniania wszelkich ilościowych wniosków.

Dorobek pracowników naukowych UMCS przeanalizowaliśmy pod kątem typu dokumentów, produktywności autorów i rozkładu publikacji w czasie. Produktywność autorów, znana jako prawo Lotki, była powszechnie badana i dość często występuje w literaturze anglojęzycznej, jednak nikt nie badał jej dla zawężonego do jednego uniwersytetu zbioru autorów. Interesujące wyniki otrzymaliśmy badając rozkład produktywności autorów w czasie oraz rozkład przyrostu ilości publikacji poszczególnych wydziałów w różnych latach. Na podstawie obszernego opracowanego statystycznie materiału otrzymaliśmy szereg interesujących obserwacji.

 

The analysis of the productivity of Maria Curie-Sklodowska University researchers - Lotka's Law. Statistical methods are applied in many aspects of information sciences. Statistics is also implemented in the issues of testing Intemet search engines, evaluating search effectiveness, as well as assessing global processes connected with information distn~bution (Bradford's Law, Price's Law, Lotka's Law). Quantitative conclusions of any kind are supported by statistical methods.

The research publications of university researchers have been analysed according to the following criteria: document type, author productivity and publication timing. Author productivity, known as Lotka's Law, has been well-researched in the English-language literature, yet it has not been implemented in the context of a single university. Interesting results have been obtained when analyzing the time distribution of author productivity and the growth of the publications of faculties over different years. A number of interesting conclusions have been drawn on the basis of the statistically processed material.

 

Andrzej KRAJKA, Piotr ZIELIŃSKI

Oceny jakości wyszukiwarek internetowych - analiza porównawcza

W związku z lawinowym wzrostem „stron WWW', dotyczącym zwłaszcza tak zwanego „ukrytego internetu", kluczowym problemem, w przypadku wyszukiwarek internetowych,. staje się sprawne i efektywne odnajdywanie stron. Obserwujemy swoisty wyścig: z jednej strony szybko wzrasta ilość dokumentów w sieci, a z drugiej strony, wzrasta efektywność wyszukiwania i zmienia się sposób pracy wyszukiwarek internetowych. Dlatego wszelkie rankingi i oceny wyszukiwarek internetowych szybko się dezaktualizuje Referat ten poświęcony jest ocenie wydajności wyszukiwarek internetowych. Zastosowaliśmy powszechnie znane i używane w literaturze kryteria pomiaru jakości pracy wyszukiwarek. Nowością są zaproponowane metody pomiaru tych kryteriów (dokładności i stabilności).

Eksperyment przeprowadziliśmy po to, aby przetestować te nowe pomiary i zastosować je do porównania czterech komercyjnych wyszukiwarek internetowych: trzech polskich (Netoskop, Szukacz, Gooru) i jednej amerykańskiej (Google). Grupa studentów sklasyfikowała cztery komplety stron internetowych. Uzyskane w ten sposób wyniki użyliśmy jako punkt odniesienia do porównania metod pracy wyszukiwarek. Otrzymane rezultaty obszernie omówiliśmy i porównaliśmy z innymi znanymi z literatury.

 

Internet search engine quality assessment - a comparative study. With the tremendous growth of the number of pages on the Web, and especially the so-called "hidden Web", it has become crucial for search engines to find websites quickly and effectively. One can observe a two-way process - on the one band, the amount of documents on the Web is increasingly rapidly, and, on the other, the effectiveness of searching and mode of work of search engines is changing. That is the reason why any attempts to assess and rank search engines become quickly outdated. The present paper deals with the issue of the assessment of effectiveness of Internet search engines. The criteria for quality assessment applied are well-known from the literature in the field, yet the novel element added was the methods of measurement of these criteria (accuracy and stability). In order to test the measurements, we have conducted the experiment involving the comparison of four commercial search engines (three Polish - Netoskop, Szukacz, Gooru and one American - Google). The four search engine hitlists obtained were classified and -analyzed for the comparison of the functioning of search engines. The results were extensively discussed in reference to the previous research in the field.

 

Stanisław SKÓRKA

Zachowania wyszukiwawcze użytkowników systemu hipertekstowego

Celem przeprowadzonych badań nad zachowaniami użytkowników była analiza strategii poszukiwania informacji w edukacyjnym wortalu pt. „Wirtualna historia książki i bibliotek”.

A ściślej, analiza wpływu wiedzy o dziedzinie, przedmiocie i systemie wyszukiwawczym na strategie wyszukiwania za pomocą metody formułowania zapytań oraz nawigowania. W badaniach wzięli udział studenci z Instytutu Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Akademii Pedagogicznej w Krakowie. Zastosowano następujące metody: obserwacji, monitoringu interakcji użytkownika z systemem informacyjno-wyszukiwawczym, analizę dokumentacji, metodę statystyczną i metodę konstrukcyjną. Wyróżniono rodzaje oraz techniki formułowania instrukcji za pomocą, których przeprowadzono charakterystykę strategii zapytań. Okazało się, iż znajomość dziedziny wiedzy nie miała oczekiwanego wpływu na realizację zadań. Największy wpływ na rodzaj zapytania miały: typ zadania oraz lokalizacja informacji w dokumencie hipertekstowym (stronie WWW). Wyróżniono także modele nawigowania wg: wzorca (bazowe, liniowe), głębokości strony w hierarchii wortalu (płytkie, głębokie), celu poszukiwania (logiczne, przypadkowe). Zaobserwowano m.in., iż użytkownicy nowicjusze w zakresie znajomości systemu szybciej odnajdywali informację nawigując niż przy pomocy wyszukiwarki.

 

Information Seeking Behavior in Hypertext System. The main aim of the research was seeking behavior of educational web site users. The author investigated the influence of domain, subject and system knowledge on users’ search strategy. In order to measure searching behavior, a number of methods were employed i.e.: observation, monitoring (recording of students’ seeking behavior), questionnaire and interview. Two predominantly search strategies were observed: query formulation (use of search engine) and navigation. First strategy was examined based on types and technique of query formulation. The findings showed that there was very little influence of user’s domain knowledge on using search engine. The second strategy - navigation (nav.) - was divided into three category: pattern (based and linear nav.), depth of web page within the system (shallow and deep nav.), aim of search (logic and random nav.).

Agnieszka MŁODZKA-STYBEL

Wykorzystywanie infrastruktury informatycznej oraz ranga wiedzy i informacji wśród populacji osób aktywnych zawodowo w Polsce

W warunkach wzrastającej informatyzacji społeczeństwa rośnie znaczenie wiedzy i informacji w życiu społecznym i zawodowym. Przedstawione w artykule wyniki badań dotyczą dostępu do infrastruktury informatycznej wśród populacji pracującej w Polsce w 2004 r., jej wykorzystywania, a także ograniczeń w tym zakresie. Przedmiotem badań były także postawy wobec wiedzy i informacji odzwierciedlające ich rangę a więc również gotowość do inwestowania we własną wiedzę i zainteresowanie jej poszerzaniem. Jako podstawowe narzędzie badawcze zastosowano przygotowany w tym celu kwestionariusz ankietowy oraz analizę danych wspomaganą zastosowaniem metod statystycznych. Wyniki badań dowodzą, że poziom informatyzacji, m.in. w aspekcie technologicznym, nie jest jeszcze zadawalający. Osoby pracujące przeważnie wysoko oceniają znaczenie wiedzy, dostrzegają potrzebę nieustannego podnoszenia kwalifikacji. Fakt ten wydaje się być czynnikiem kompensującym inne czynniki, powodujące opóźnienia procesu informatyzacji. Grupa, która nie ma w ogóle kontaktu z komputerem, w szczególności z niższym wykształceniem, może stać się częściowo ofiarą wykluczenia. Wyniki badań mogą być wykorzystane m.in. do kształtowania polityki informacyjnej w kontekście procesów informatyzacji społeczeństwa.

 

Usage of IT infrastructure, as well as the value of knowledge and information in the population of professionally active individuals in Poland. The value of knowledge and information in social and professional lives is on the rise, as the information society continues to develop. The research results presented in the article pertain to access to IT infrastructure, as declared by the population of working individuals in Poland in 2004, its usage, as well as the related limitations. The research also dealt with attitudes towards knowledge and information, which attitudes reflect the importance of such values, thus determining the readiness to invest in self development, and the interest in expanding one’s horizons. A specifically prepared survey and a data analysis process supported by statistical methods were the main research tools applied. The results indicate that the IT-equipment related advancements are still unsatisfactory. Those who are professionally active usually highly value the importance of knowledge and see the need to continually improve their qualifications. This fact seems to compensate for the deficiencies in other areas that result in delays in the process of information society development. The group that has no contact with computers at all, mostly with poorer education, may partly fall victim to exclusion. The research results may be used, inter alia, for shaping the information policy in the context of information society development processes.

Leszek MASADYŃSKI

Praktyka wymiany danych między systemami bibliotecznymi

Różnorodność systemów bibliotecznych wykorzystywanych przez polskie biblioteki jest faktem. Potrzeba wymiany danych między bibliotekami powoduje konieczność dostosowania polskich systemów do światowych standardów wymiany informacji. W praktyce na ogół jest wykorzystywana technika wymiany danych w formie plików (np. Przewodnik Bibliograficzny, BZCZ i inne bazy BN). Plik jest importowany do własnego systemu za pomocą mechanizmów wbudowanych w ten system. Dzięki rozwojowi Internetu wiele bibliotek korzysta z mechanizmów pobierania danych on-line, tj. bezpośrednio z katalogu wskazanej biblioteki. Najczęściej używany jest tutaj popularny protokół komunikacyjny HTTP, w którym użytkownik korzysta ze standardowej przeglądarki WWW. Rezultat wyszukiwania jest zapisywany do pliku, który następnie może być importowany do własnego katalogu. Bardziej zaawansowana technika polega na wykorzystaniu protokołu komunikacyjnego Z39.50, który jest przeznaczony dla wymiany danych bibliotecznych. Jest udostępniany przez duże systemy biblioteczne (np. Horizon, Aleph, Virtua, Inopac) stosowane przez największe polskie biblioteki. Zasadniczą przeszkodą wymiany danych między systemami bibliotecznymi są różnice w stosowanych formatach zapisu informacji (formatach katalogowania). Programy konwertujące zazwyczaj dokonują pewnych uproszczeń, w rezultacie zniekształacając informację.

Praktykę wymiany danych pokazano na przykładzie dwóch systemów bibliotecznych SOWA i SOWA-2. System SOWA posługuje sie własnym standardem katalogowania, natomiast system SOWA-2 umożliwia tworzenie katalogów w formacie wybranym przez użytkownika (opis formatu jest modyfikowalny). W przypadku systemu SOWA do pobierania pobieranie plików danych dostarczanych np. przez BN konieczne jest stosowanie specjalnych konwerterów, odrębnych dla formatu MARC-BN i dla formatu MARC-21. W systemie SOWA-2 można tak dobrać format katalogu aby stosowanie konwerterów nie było konieczne.

Użytkownicy systemów SOWA i SOWA-2 posługują się zazwyczaj mechanizmem wymiany danych “on-line” umożliwiającym wgląd w cudzy katalog i przeniesienie wskazanego rekordu do katalogu własnego. Do połączenia się z katalogiem SOWA lub SOWA-2 wykorzystywany jest protokół podobny do Z39.50, ale z nim nie kompatybilny. Użytkownicy systemu SOWA-2 z formatem MARC-21 mogą w podobny sposób pobierać dane także poprzez Z39.50. Nowo opracowany serwer Z39.50 otworzył dostęp do katalogów systemów SOWA-2 użytkownikom innych systemów. Odzwierciedleniem tego jest umieszczenie katalogu przykładowego użytkownika SOWA-2 w serwisie KARO.

Aldona CHLEWICKA

Upowszechnianie informacji o średniowiecznych rękopisach w Polsce

Badania historyków książki i mediewistów wspomagane są od lat narzędziami internetowymi. W Polsce bazy danych oferujące dostęp do zeskanowanych manuskryptów stanowią rzadkość. Brak instytucji, która podobnie jak we Francji IRHT, patronowałaby podobnym przedsięwzięciom. Także brak centralnego katalogu średniowiecznych rękopisów utrudnia dotarcie badaczom do materiałów źródłowych. W Niemczech rozwiązano ten problem skanując katalogi drukowane i kartkowe i udostępniając je w specjalnej bazie. Czy w Polsce ma szansę powstać portal oferujący informacje na temat przechowywanych w naszym kraju rękopisów? W najbliższym czasie raczej nie.

 

Popularizing information about medieval manuscripts in Poland. Research carried out by book historians and medievists since years have been supported by internet tools. In Poland databases offering access to scanned manuscripts are very race. There are no institutions which, as IRHT in France, would patronize similar undertakings. There are also not any central catalogues of mediewal manuscripts which makes it extremely difficult for scientists to reach the source material. In Germany the Problem was solved by scanning printed and paper catalogues and making them accessible in specially prepared database. Is there any chance of creating in Poland a portal offering information about manuscripts being held in our country? In the nearest future probably not.

 

%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%

 

Bogusława LEWANDOWSKA

Zarządzanie informacją w marketingowo zorientowanej organizacji

We współczesnych analizach organizacyjnych doceniono rolę komunikacji jako ważnego czynnika kultury organizacyjnej. Przyznanie większego znaczenia komunikacji organizacyjnej wynika z tego, że w uzasadniony sposób traktowana być ona może, jako zwornik menedżerskiego stylu zarządzania zespołem. Wielu zwolenników posiada jednak również koncepcja traktowania organizacji głównie, jeśli nie wyłącznie, przez pryzmat wydajności. Ten model organizacyjny wywodzi się jeszcze z pierwszej naukowej teorii zarządzania, sformułowanej przez F. W. Taylora (1911), głoszącej, że ludzi traktować należy według tych samych reguł efektywności, jakie stosuje się wobec urządzeń. W klasycznie pojmowanej ergonomii sprawami priorytetowymi są więc: kontrola, wydajność i racjonalność. Takie definiowanie organizacji pracy zawiera koncepcję człowieka racjonalnego - homo oeconomicus J. S. Milla, implikuje zatem bezosobowe podejście kierownika do pracowników, dopuszczalne są również relacje autorytarne z podwładnymi, a one uniemożliwiają dwukierunkową komunikację, niezbędną do samorealizacji członków organizacji poprzez ich pracę zawodową.

Obok mierzalnych kryteriów wydajności pracy i zdrowia fizycznego pracowników, istnieją również kryteria niemierzalne, co współcześnie dostrzeżono, a wśród nich zadowolenie z pracy, komunikacja interpersonalna, identyfikacja symboliczna, kompetencja oraz rozwój. Są to tzw. psychologiczne aspekty życia organizacyjnego, które uwzględnia się, bądź nie, jako uwarunkowania kultury organizacyjnej. Zmiana systemu i środowiska pracy w celu dopasowania go do potrzeb człowieka, jak się przy tym okazuje, nie wypacza, a usprawnia organizację. Zmianę tego rodzaju określa się mianem projektowania pracy . W koncepcjach usprawniania pracy chodzi o strukturalne rozwiązanie sprzeczności pomiędzy zrutynizowanymi i wąsko wyspecjalizowanymi czynnościami a potrzebą człowieka samorealizacji również poprzez pracę zawodową. Herzenbergowi zawdzięczamy scalenie w jeden system poszczególnych jednostek strukturalnych organizacji, a więc struktury zarządzania, środowiska fizyczno-przestrzennego i kultury organizacyjnej. Takie wieloaspektowe ujęcie środowiska pracy stanowić może podstawę upodmiotowienia pracowników przedsiębiorstwa, z czym wiąże się między innymi nabycie prawa do autonomicznej wymiany informacji w procesie komunikacji organizacyjnej.

W marketingowo zorientowanej organizacji występuje system informacji marketingowej, a w strukturze organizacji pracy wyróżnić można następujące elementy: system technologiczny, system społeczny, system strukturalny i system środowiska. Firma posiada środowisko wewnętrzne, a tworzą je pracownicy w wyniku procesu urzeczywistniania, jak się go określa w psychologii, czyli wykonywania zadań służbowych. System środowiska to jednakże zarówno środowisko wewnętrzne organizacji, jak i otoczenie zewnętrzne. W marketingowej koncepcji zarządzania organizacja pozyskuje i wykorzystuje informacje w celu planowania dalszego rozwoju w zmieniającym się otoczeniu rynkowym. Napływająca informacja zarówno z makrootoczenia, jak i z mikrootoczenia przedsiębiorstwa powoduje zmiany w organizacji jako środowisku pracy. Informacja stanowi materiał przetwarzany przez organizację, a z kolei, organizowanie się jest efektem przetwarzania informacji. Tayloryzm komunikowanie się w organizacji traktuje wyłącznie jako techniczny proces przepływu informacji. Tymczasem zarządzanie informacją w organizacji to proces złożony, w którym chodzi o dostarczenie pracownikom wielu danych, nie tylko instruktażowych, ale również niezbędnych do identyfikacji własnej tożsamości w warunkach pracy zawodowej. Według The Economist, czołowy teoretyk zarządzania, Tom Peters, stał się bogaty dzięki mówieniu słuchaj swoich klientów. Niezaprzeczalnie swoje nowatorskie spojrzenie na zarządzanie, zawarte w pracy In search of excellence (1982), ogłosił on w czasach, kiedy w biznesie dominowały strategia i plan, a dopiero Peters wraz z Robertem Watermanem nadali wymiar humanistyczny strategicznemu zarządzaniu przedsiębiorstwem. Podejście humanistyczne, zastosowane w zarządzaniu pracą zespołową, stwarza warunki do rozwoju komunikacji organizacyjnej i jest przez nią również uwarunkowane. Kierowanie rozwojem zawodowym pracowników jest bowiem między innymi efektem uwzględnienia ich indywidualnych potrzeb, co możliwe staje się dzięki praktykowanej w organizacji komunikacji interpersonalnej. Komunikacja dwukierunkowa w sposób znaczący wpłynąć może również na zwiększenia dynamiki i wydajności pracy zespołowej. Z zaprezentowanych tutaj informacji można wnosić, że istnieją przesłanki uzasadniające stosowanie takiej strategii menedżerskiej, w której zarządzanie informacją w organizacji potraktowane zostałoby priorytetowo.

 

Management of information in market-oriented organization. The role of communication as an factor of organization culture bas been appreciated in contemporaneous analyses. The hyphothesis bas been admitted that the meaning of the organization communication should be treated as more important in organization culture. At such a view of organization communication one bas been arrived at the supposition that the organization communication may be treated, for management in reasonable way and in a defined style, as a brace of managing team. However, numerous authors have treated organization mainly, if not only, inside the view of the problems involved in maintaining the tendency of increasing continuously the efficiency of organization. Such an organization model is suggested by the first scientifc theory of management given by F. W. Taylor (1911). In accordance with the F. W. Taylor 's concept, people employed by an organization and their performance should be treated and evaluated from the point of view of their effecfiveness, i.e., inside the same view which enables one to evaluate the suitability and utility of the devices exploited by the organization. Therefore, control, effectiveness and rationality are priorities in the clasic ergonomy. Such defining a work organization contains the concept of the J. S. Mill's rational man - homo oeconomicus and, consequently, implies an impersonal manner of every employer's behavior towards his employees of the organization under consideration. Moreover, in this situation, there is also admissible an authoritative manner of employer's behaviour towards his employees. That makes impossible two-directional communication on the line employer-employee, the two-directional communication being necessary for the self-realization of every employee by professional work done to earn one's living. Therefore, beside measurable criterions of work effectiveness and employee's health there exist also some non-measurable criterions, which have been perceived contemporaneously, such as finding satisfaction in professional work, interpersonal communication, symbolic identification, competence and the personal development. The non-measurable criterions called also the psychologic aspects of organization life are remembered in an organization or not, dependently on its organization culture. It always appears that changes in the work system and environment performed in accordance with the expectations and needs of the staff members do not warp the organization but improve it. In the concepts of the work improving, the interest is in finding a structural solution to the problem of the contradictions between the actions commanded by routine and narrow specialized on one band and the human need of self-realization by professional work on the other band. It is due to Herzenberg the concept of integrating the individual structural units of the organization into one system., i. e., the integration of the management structure, physical space environment and management culture with themselves. Such a multiaspect treatment of work environment may be a base of treating the employees of an organization as subjects. A consequence of that is that the employees acquire the right to autonomic information exchange in the process of organization communication.

In a market-oriented organization there exists the system of marketing information but in the structure of the work organization it is possible to distinguish the following elements called the systems: technological, social, structural and the environment system. The firm has an internal environment which is created by staff members in performing their professional tasks or, in another words, in the process called in psychology the process of realizing. The environment system consists of both the previously mentioned internal environment and the external surroundings. In accordance with the concept of the marketing management the organization acquire and employ information planning further development in varying market surroundings. Information flowing in the organization both from macro- and micro-surroundings results in changes in organization being an work environment. Information is a material which is processed by organization. In turn, self-organizing is the effect of information processing. In Taylor approach communication is regarded only as a technological process of information flow. Contrary to that, the management of information in an organization is really a complex process, the purpose of that is to provide numerous data for employees, the data being not only training ones but also enabling each of the employees to be identified in the conditions of professional work. According to The Economist the leading theoretician of management, Tom Peters, became reach due to saying listen to my customers. It is undeniable that he published his innovative view on management in the paper In search of excellence (1982) in the time when in the business were dominating strategy and plan, and just lately, Peters together with Robert Waterman gave a humanistic feature to organization management. The humanistic approach used in managing a team work creates the conditions for development of the organization communication which in turn conditions the use of the humanistic approach. This feedback in an organization can be explained by reminding that the managing of professional development of employees is among others the result of remembering the expectations and needs of the staff members. That remembering is possible due to acting the two-directional communication on the line employer-employees. The two-directional communication may cause also a significant increase of the dynamics and effectiveness of the team work. From the presented here information one can deduced that there exist premises justifying the use of the managing strategy with managing information in organization treated as priority.

 


Koniec strony